Yazma ve Eğitimi - Nihat Bayat - Anı Yayıncılık

Yazma becerisinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar genel olarak iki boyutta sürdürülmüştür: Kuram ve uygulama boyutunda. Kuram boyutunda yazmanın dizgesel işleyişi ve bu işleyişe etki eden birimler belirlenmeye çalışılmıştır. Hangi birimin ne tür bir role sahip olduğu kuramsal boyuttta sürdürülen çalışmaların erek edindiği noktadır.

Yazma edimini yöneten ve yönlendiren birimler belirlendiğinde yazılı metin üretiminde aksayan noktalar da kolayca giderilebilir. Kuramsal çalışmalar bu nedenle yazmanın doğasını keşfedip onu derinlemesine anlama çabasıyla yol alır. Buna karşın uygulama boyutunda yürütülen çalışmaların odağında öğretim vardır. Yazma öğretimi kapsamındaki uygulamalar yazmanın dizgesel doğasıyla uyumlu biçimde sürdürülmek durumundadır. Kaynağını yazmanın dizgesel yapısından almayan çabalar zorunlu biçimde başarısızlıkla sonuçlanır. Ancak başarısızlıklar, yazmanın doğasına ilişkin yeni düşünmelere ve yeni çalışmalara yol açar. Bu yönüyle kuramsal ve uygulamalı çalışmaların birbirine hem kaynaklık ettiği hem de birbirini yönlendirdiği söylenebilir.

Yazmanın dizgesel doğasına ilişkin bilgi sunmak ve bu doğrultuda bir bilinç oluşturmak bu kitabın temel amacıdır. Türkiyede ilkokuldan üniversiteye her eğitim düzeyinde yazmaya ilişkin önemli sorunların yaşandığı, konuya ilgi duyan herkesin bildiği belirgin bir gerçektir. Bunun yanında yazmada karşılaşılan sorunların bugüne özgü olmadığı da açıktır. Yazma odağındaki sorunların varlığı ve sürekliliği, konuya ilişkin oluşmuş kültürün ya da bunların çözümünde uygulanan yöntem ve tekniklerin yetersizliğini de düşündürmektedir. 

Sorunların üstesinden gelmek için yazmaya ilişkin bilim dünyasında yapılan birçok çalışmadan elde edilen bulguları öğretim ortamlarına nitelikli biçimde aktarmak gerektiği söylenebilir. Bunun için yazma edimini tanımak ve içselleştirmek, ardından yazma ediminin doğasındaki işleyişi ve bu işleyişte yer alan birimleri öğretimsel süreçlere doğru biçimde taşımak gerekir. Bu kitapta verilen içerik, böyle bir amacın gerçekleştirilmesini sağlamaya yöneliktir.