Ariflerin Delili ve Müşkillerin Anahtarı - Kırımlı Şeyh Selim Divane - H Yayınları

Selîm Dîvane, 18. asırda yaşayan Kırımlı bir Türk mutasavvıfıdır. Gençlik yıllarında İstanbulda medrese öğrenimi görmüş sonra Bosnaya kadı olarak tayin edilmiştir. Bu vazifesi sırasında tasavvufa meylederek kadılığı bırakan mutasavvıf, Kesriyeye gelip burada Kadiriyyeden bir mürşide bağlanarak tasavvuf eğitimini tamamlamıştır. Daha sonra mürşidi tarafından önce Üsküpe, sonra Selanike bağlı Köprülüye gönderilerek irşad faaliyetlerini sürdürmüştür.

Kaynaklardan öğrendiğimize göre Divane hayatının sonuna kadar Köprülüde yaşamış ve burada vefat etmiştir (1757). Yazmış olduğu şiirlerinde Dîvane mahlasını kullanan mutasavvıf, şimdiki bilgilerimize göre iki önemli eser bırakmıştır: Bunlar Burhanül-Arifin ve Necatül-Gafilin ve Miftahu Müşkilatil-Arifîn ve Adabu Tarikil-Vasilin adlarıyla kaleme alınmışlardır. Her iki eser de mensur ve manzum karışık olup tasavvuf düşüncesini ve bilhassa vahdet-i vücûd anlayışını ana hatlarıyla ortaya koymaktadır. Müellifin bu iki eserde ısrarla vurguladığı en önemli konu tasavvufta yanlış anlaşılan hususlarla mutasavvıf geçinen bazı kişilerin yanlış anlaşılmalara sebep olan düşüncelerini tashîh etmektir.