Çin’in Kutsal Metinleri – I / Shanhaj Jing Ya Da Dağlar ve Denizler Mecmuası

Shanhai Jing ya da Dağlar ve Denizler Mecmuası, Çin geleneğine göre Tufan’ın Efendisi ve Yeryüzünün Yaratıcısı Yüce Yu’nun yardımcısı Yi tarafından kutsal eşyalara kazınmıştır. Metin, koleksiyoncu ve şair Guo Pú’nun (M.S. 276-324) derlediği bir liste olarak bugüne ulaşmıştır. Metnin tabaka tabaka bilgiler içerdiği göz önünde bulundurarak denilebilir ki Çin klasiğinin ana gövdesi insanlık tarihinin en eski yazılı vesikalarından biridir.

Shanhai Jing ya da Dağlar ve Denizler Mecmuası, mukaddes Konfüçyanist kanona karşı bir başkaldırıdır. Çin klasiği, sosyo-etik problemlere odaklanmadan fizikî coğrafya, ananevî tıp, flora, fauna ve kozmografya gibi bilimsel bilgiler zincirine yaslanarak kendi çerçevesini çizer. Eser, resimli bir kitap olarak uzun asırlarda Çin hafızasında yer tutmuştur; meşhur satirik roman Aynadaki Çiçekler’in müellifine Shanhai Jing’in bir kopyasını hediye eden okuma yazma bilmeyen ninesidir.

Çin klasiği, Çin’den haberler vermesinin yansıra Hunların ömür sürdüğü arazilerden de sahneler sunması bakımından oldukça kıymetlidir. Tarihi kurgular iken tarihin gerçekleştiği mekân yani coğrafya, Shanhai Jing vesilesiyle tüm çıplaklığıyla belirmekte, hür gözlerle Asya’nın şark arazilerini temaşa etmek imkânı doğmaktadır.

Çin mitolojisinden tarihî coğrafyaya, botanikten mineraloji ve etnolojiye muhtelif disiplinlerde özgün bilgileri barındıran bu eser, Elektra Mihaylovna Yanşina’nın dipnotlar vesilesiyle rehberliği ile Türk okuyucusuna takdim olunuyor.