Hanatonnun Hücümuna Karşı - Muhammed Abduh - Cağaloğlu Yayınevi

Fransa hâriciye nâzırlarından Hanotonun, vaktiyle Müslümanlar hakkında yazarak, Pariste çıkan Le Jurnal gazetesiyle neşrettiği bir makalesi, el-Müeyyed tarafından o zaman Arapça’ya tercüme edilmiş.
Merhûm Şeyh Muhammed Abduh, akşam sabah Kahireden vapurla Aynu Şemsteki evine gider gelirken gazeteleri gözden geçirmek itiyâdında olduğundan, o aralık Hanotonun makalesini okumuş, müteessir olmuş. Evine gelir gelmez, reddiyesini yazmaya başlayarak birinci makalesini akşam yemeğini müteakip bitirmiş, ertesi günü çıkan el-Müeyyede yetiştirmiş.
Geçmişten adam hisse kaparmış.. Ne masal şey!/ 
Beş bin senelik kıssa yarım hisse mi verdi?/ 
Tarihi tekerrür diye tarif ediyorlar;/ 
Hiç ibret alınsaydı, tekerrür mü ederdi?
                               Mehmet Akif Ersoy
 Huzurlu okumalar temennisiyle…