Feodalizmin Ekonomik Teorisi - Witold Kula - Efil Yayınevi

Kula’nın bu kitabı, “Feodal sistemin ekonomik teorisine ihtiyacımız var mı?” sorusuna bir cevap niteliğindedir. Kula’nın bu soruya cevabı olumludur; feodal sistemin ekonomik teorisine ihtiyaç vardır. Kula, bu teorinin inşasında önemli ölçüde Marksist yaklaşımdan beslenmiştir. Kula’ya göre, çoğu temel ekonomik önermenin geçerliliğinin zaman ve mekânla sınırlı olduğu yönündeki Marksist tez, sağlam bir temele dayanmaktadır. Marx, kapitalist sistemin teorisini; Engels ise ilkel toplumun teorisini ortaya koymaya çalışmıştır. Feodal sistemin teorisi ise Marksist bilim insanlarının ilgisini pek çekmemiştir. Kula’ya göre, feodalizmin ekonomik teorisinin oluşturulması tarihsel araştırmalar açısından özel bir önem arz eder; aynı zamanda kapitalizmin ekonomik teorisinin oluşturulmasına da büyük katkıda bulunur.
“Bizce Kula’nın Feodalizmin Ekonomik Teorisi’nin büyük katkısı, feodalizmi tarihselleştirmeye çalışmasıdır; bu çaba, ‘burjuva iktisatçıların’ bir başka deyişle ‘neoklasik iktisatçılar’ın kapitalist kurum ve ilişkileri tüm zaman ve mekâna yayan analizine kuvvetli bir eleştiri geliştirmiştir.”
“Kula, feodalizmi tarihselleştirme çabasında üretim güçlerini öne çıkartmış, üretim ilişkilerinin ve sınıf mücadelesinin belirleyicisi olarak ‘ölçülmesi mümkün olmayan’ iki katsayıyı gündeme getirmiştir: ‘insanın dayanıklılığı’ ve ‘isyana eğilim’. Bu katsayılar aslında ‘Devrimler nasıl doğar?’ sorusuna da cevap niteliğindedir.”