Kadeş Savaşı Sonrası Hitit-Mısır İlişkileri - Fatma İslam - Bilgin Kültür Sanat Yayınları

Antik Yakın Doğu1 kabaca Levant’tan Suriye ve Mezopo-tamya’ya ulaşan, tarihin ilk uygarlıklarının yükseldiği, Asyakıtasını Avrupa kıtasına bağlayan Anadolu’ya açılan önemlibir bölgedir. Bu bölge Antik Çağda her zaman stratejik öne-mi bulunan ve dönemin güçleri tarafından her daim hâkimiyetalanı içerisinde tutulmak istenen Kuzey Suriye bölgesini deiçine almaktadır. Antik Yakın Doğu’nun iki çekirdek kültürüMezopotamya ve Mısır tarafından çevrelenen bu bölge her za-man stratejik ve ticari önemini korumuştur. Birçok bölgedeolduğu gibi Kuzey Suriye’de de nehirler, coğrafi faktörlerin en başında gelmektedir. Örneğin, Lübnan’dan doğarak Akdeniz’e dökülen Asi Nehri, bölgenin tarımsal üretimi açısından olduk-ça önemlidir. Öte yandan dünya tarihinin akışını değiştiren, uygarlıklar yetiştiren Fırat Nehri de Doğu Anadolu’dan Ana-dolu’nun güneydoğusuna oradan da Suriye’ye ulaşır. Ayrıca yöredeki çöller de bölgenin yapısına etki etmiştir. Bölgede çöl alanları oldukça büyük bir alan kaplasa da, kıyı bölgelerin-de tarımsal uygulamalar için kullanışlı araziler de mevcuttur.Tarıma uygun olmayan arazilerde ise yörenin iklim şartların-da yetişebilen servi, sedir, köknar gibi ağaçların yetiştiricili-ği yapılmıştır. Bölgedeki en yaygın başka üretim maddeleride üzüm, zeytin ve zeytinyağıdır ki; Eski Çağ toplumları içinönemli ekonomik değeri olan bu üretim maddeleri, bölgeyiticari bakımdan mühim ve canlı hale getirmiştir. Bölgenindiğer bir özelliği ise denize kıyısı bulunan kimi limanlar vebu limanların içinde yer aldığı ticaret ağıdır. Bugünkü Afga-nistan, Tacikistan ve daha doğudaki topraklardan ve de kuzeydoğuda Baykal ve Baykaş göllerinin bulunduğu bu bölgedengelen ticaret yolları, Mezopotamya’da Zagros Dağlarını veDicle Nehrini aşıp Fırat kıyısındaki şehirlerin önünde ilerle-yerek Doğu Akdeniz kıyılarındaki limanlara ulaşmaktaydı.2Buradan deniz yoluyla Alaşiya’yı (Kıbrıs) da içine alan ticaretrotası Orta Akdeniz’deki limanlara kadar ulaşmaktaydı.3Do-layısı ile böylesine önemli bir rota üzerinde bulunan Suriyebölgesi Eski Çağ tarihi boyunca birçok devlet için cazip halegelmiştir.Hitit Devleti, bilindiği üzere M.Ö. 2. bin yılda Anadolu’daşehir devletlerinden meydana gelen siyasi dokuyu değiştirip,bir birlik altında topladıktan sonra, uyguladığı başarılı politi-kalar sayesinde önce Anadolu’da ardından da Anadolu dışın-da otoritesini sağlamlaştırmıştır.