Lüzumsuz Bir Adamın Günlüğü - İvan Sergeyeviç Turgenyev - Notos Kitap

Turgenyevin romanlarındaki lüzumsuz adamlar genellikle doğanın döngüsüne ayak uyduramayan metafizik yabancılardır. Lüzumsuz adam terimini yaygınlaştırmakla maruf Lüzumsuz Bir Adamın Günlüğü tam da bu türden bir örnek. Ana karakter Çulkaturin lüzumsuzdur, çünkü kendi kendini o hale getirmiştir. Doğadan tamamıyla kopmuş hisseder. Kendini doğayla bir hissettiği naif çocukluk anılarını hatırlar ve ölürken de bu birlik duygusuna geri dönmek için yanıp tutuşur.

- Ellen Chances

Lüzumsuz Adamı edebiyatta belki de ilk kez Sait Faikten duyduk. Sabahattin Alinin Raif Efendisinde, Ahmet Hamdi Tanpınarın Suadında, Yusuf Atılganın Bay C.sinde, Oğuz Atayın Selim Işıkında izlerini okuduk. Bize çok da uzak olmayan Rus edebiyatında da kalabalık bir soykütüğü var Lüzumsuz Adamın: Puşkinin Onegini, Lermontovun Peçorini, Gonçarovun Oblomovu, Turgenyevin Bazarovu ve en keskin ifadesiyle Dostoyevskinin isimsiz yeraltı adamı. İçimizdeki uyumsuzluk istencini hatırlatır bize lüzumsuz adamlar. Çağının iki arada bir derede kalmış gayrimeşru çocuklarıdır onlar; yaşamı seyretmekten eyleme geçemeyen ama belki de bakarak eyleyen öfkeli antikahramanlar. İşte Turgenyev, Türkçede ilk kez okuyacağınız Lüzumsuz Bir Adamın Günlüğünde bu aykırı karakterlerin doğuşuna götürüyor bizi.