Metinlerarasılık ve Kurmacada Gerçeklik Üzerine - Şerefnur Atik - Bilge Kültür Sanat

Postmodern bir metni, biz buzdağı gibi düşünürsek; ilk okuma, okuyucuya, buzdağının sadece suyun üzerinde bulunan kısmını görünür kılar. Oysa metinlerarası ilişki tespiti, okuyucu için; buzdağının suyun altında kalmış olan kısmının da görünür olmasını sağlar.

Üstkurmaca ve metinlerarasılık gibi iki başat özelliği vardır postmodern metinlerin… Bir şekilde edebiyatta hep var olagelmiş olan metinlerarası ilişki, bu tip kurgulara özgü bir özellik olarak okurun karşısına çıkınca, metni tam olarak anlamak ve çözümlemek açısından işimizi güçleştirir.

Metinlerarası ilişki tespiti kolay değildir… Tıpkı postmodern veya geleneksel gerçekçi bir kurmacanın içinde gerçeğin izlerini bulabilmenin kolay olmadığı gibi…

Kurmacada gerçeğin payı vardır. Kurmaca bir metinde anlatılanların gerçekler ile ne kadar ilgili olduğu veya olabileceği çoğu okurun da merak ettiği bir konudur. Şansınız varsa; yıllar önce okumuş olduğunuz bir roman ile ilgili o güne kadar pek de açığa çıkmamış bir tarihî gerçeğin izi, İstanbul’un en köklü okullarından birine gittiğiniz bir gün çıkıverir karşınıza…