Osmanlı Dünyasında Köyler ve Köylüler - 19. Yüzyıl Balıkesir Örneği

Son yıllarda dünyada toplumsal tarih yazımında meydana gelen gelişmeler, Osmanlı tarih yazımını da etkilemiştir. Osmanlı dünyasında şehirlerin tarihi kadar kırsal alanların da tarihi araştırmacıların ilgi odağı hâline gelmiştir. Literatürde bu konular üzerine başarılı sayılabilecek çalışmalar yapılmasına rağmen; sosyal hayatın görece resmî addedilen arşiv belgelerine dayalı olarak yazılmaya çalışılması; bu eserlerin daha çok ya sosyo-ekonomik tarih açısından istatistikî bilgiler ortaya koymak ya da müessese tarihi yazmak şeklinde bir görüntü vermelerine neden olmuştur. Öte yandan sosyo-kültürel tarih çalışmaları ise; literatürde akademik çevrelerin yeni yeni ilgisini çekmeye başlamıştır. Bununla birlikte bugüne kadar yapılan Osmanlı tarih çalışmalarında çoğunlukla siyasi ve sosyo-ekonomik nitelikli araştırmaların ön plana çıktığı görülmektedir. Bu araştırmanın da çıkış amacı; Osmanlı sosyal dokusu içerisinde köylülerin nasıl bir hayat sürdükleri, gündelik hayatlarında nelerle meşgul oldukları, Osmanlı dünyasında köylerin ve köylülerin yerinin ne olduğu gibi konuların ortaya konulması isteğidir. Elinizdeki kitapta, 19. yüzyıl Osmanlı dünyasında Balıkesir köyleri örneğinde yukarıda işaret edilen konular ele alınmıştır.

Spesifik anlamda eserde şeriye sicilleri ve temettüat defterlerine müracaat edilmek suretiyle 19. yüzyıl Osmanlı taşrasının küçük bir kesiti olarak Balıkesir köyleri örneğinde, köy ve köylü hayatı ortaya konulmuştur. Araştırmanın genel anlamda hedefini ise, ülkemiz tarih yazımında dışarıda bırakılmış, tarihten saklanmış, kırsal hayatın sessiz yığınları olan köylüleri tarihin içine katma, tarih sahnesine davet etme ümidi oluşturmaktadır.