Sözün Ezgisi - Okan Alay - İmge Kitabevi Yayınları

Kadim bir geçmişten günümüze değin ait olduğu coğrafyanın
sosyokültürel özellikleriyle şekillenip süreç içinde ögesi olduğu
toplumun kültürel belleğine katkıda bulunan sözlü kültür; geçmiş, şimdi
ve gelecek arasında bir bağlantı kurar. Bu anlamda sözlü kültürün bir
parçası ve aynı zamanda aktarım unsuru olan sözlü gelenek ise, mitoloji
ve destan döneminden yazılı döneme geçiş yaparak günümüze değin
seyrini/gelişimini sürdürüp söz, ezgi ve anlatı ustası temsilciler başta
olmak üzere halk içinden birçok kimse tarafından kuşaktan kuşağa
aktarılarak yaşatılır. Bu süreçte söz konusu anlatı ustası temsilciler doğal
bir bağlamda, söz/sesin dinamik gücünden yararlanarak anlatısını bir
nevi sözel metin olarak icra eder ve bu saikle sesin tonu, ritmi, ahengi,
dokusu gibi ögeleri olabildiğince kullanarak sözün ezgisel olabilirliğine
zemin hazırlar. Böylece sözlü yaratıcılığın da devreye girmesiyle, sesin
ve ezginin ayrıca önem kazandığı pek çok sözlü edebiyat ürünü söz,
ezgi ve şiir uyumuyla varlık bulur.
SÖZÜN EZGİSİ, Sözlü Şiir Geleneği adlı bu çalışma yukarıdaki
gerçeklikle, adından da anlaşılacağı üzere söz, gelenek ve şiir odağında
sözden yazıya, gelenekten moderniteye bir dizi değişim ve dönüşümlerle
şekillenen sözlü şiir varlığına odaklanmaktadır. Bu çerçevede yazılı ve
elektronik kültür ortamından ziyade, bütün olumsuz koşullara rağmen
kadim bir kültürel mirasın devamı olarak var olma mücadelesini
sürdüren sözlü şiir kültürü/geleneği oluşum, işleyiş ve günümüzdeki
yansıması yönüyle dikkatlere sunulmaktadır.