Sultan Abdülhamid - İftiralara Cevaplar - Kolektif - Kaknüs Yayınları

II. Abdülhamid’in kızı Ayşe Sultan’ın hatıralarının 1956’da “Babam Sultan Hamid” adıyla, dönemin Hayat mecmuasında yayınlanmasına tepki gösteren Peyami Safa, II. Abdülhamid’den “kızıl sultan” ve “katil” diye bahsederek Ayşe Sultan’a susmasını ihtar eder ve hatıraların Türk Tarih Kurumu tarafından gözden geçirilmesini ister. Bunun üzerine dönemin aydın ve yazarlarından Raif Ogan, bir zamanlar aynı çatı altında çalıştığı dostu Peyami Safa’ya saygı ve muhabbeti esirgememekle birlikte, bu yazıya seyirci kalamayarak Sultan Abdülhamid ve Bugünkü Muarızları adıyla bir kitap yazar. Peyami Safa’ya bir cevap niteliğindeki bu kitaptan yola çıkan elinizdeki derleme, Sultan Abdülhamid’e yöneltilen eleştiriler üzerine yazılmış diğer önemli yazıları da içermektedir.

İlk bölümde Ogan, II. Abdülhamid’in; Peyami Safa’nın iki yaşında kaybettiği babası İsmail Safa’nın ve I. Meşrutiyetin mimarı Midhat Paşa’nın katili olmadığını, delillerle açıklıyor. Daha sonra da II. Abdülhamid hakkında 1950’li yıllara kadar yapılan haksız suçlamalara tek tek cevap veriyor. Ogan, bir yandan da bize “yapıcı ve adil eleştiri nasıl olur”u da gösteriyor. Eleştirirken hissî ve şahsî duygularıyla hareket etmiyor ve tezlerini tarihî gerçeklere dayandırıp delillendiriyor.

İftiralara Cevaplar, kısa ve etkileyici bir manifesto niteliğinde. Eserin sonunda kitabın yazılmasına sebep olan Peyami Safa’nın “Ayşe Hanım’a Açık Mektup” ile, gelen eleştirilere cevap olarak yazdığı “Hiçbirinizi Kırmak İstemezsem” adlı gazete makaleleri yer alıyor. Ayrıca yine aynı tartışma çerçevesinde, dönemin önde gelen gazetecileri ve yazarları Abdurrahman Şeref, Ahmed Refik, İsmail Hami Danişmend, Nihal Atsız, Abdurrahman Şeref Lâç, Refi’ Cevad Ulunay ve Şevket Rado tarafından kaleme alınmış, oldukça ilginç sekiz makale de kitaba dâhil edildi. Özellikle dönemin Hayat mecmuasını çıkaran Şevket Rado’nun, Peyami Safa’nın makalesiyle başlayan tartışma süreci sonunda, Ayşe Sultan’ın hatıralarını yayımlamayı “yukarıdan gelen bir emirle” nasıl durdurmak zorunda kaldığını anlattığı makalesi, mevzuyu tamamlayıcı nitelikte.