Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi Yazmalar Kataloğu 2

İlk cildi 2018’de yayımlanan Koç Üniversitesi Suna Kıraç Kütüphanesi Yazmalar Kataloğu’nun ikinci cildi, Konyalı bürokrat Salim Erel’in bağışladığı eserlerin kataloğudur. Katalog, özellikle İznik Medresesi ile Süleymaniye Medreseleri Dönemi’nde bilginin dolaşımı ve yazmaların çoğaltılması konusunda uzmanlaşan, yazma eserlerin kataloglama metodolojisi üzerine çalışan Sami Arslan tarafından hazırlanmıştır. Erel yazmaları da medreselerde okutulan eserlerdendir ve elimizdeki nüshalarda özellikle dikkati çeken unsur, eserlerin derkenarlardaki yoğun haşiyelerdir. Bu okuyucu notları ve yorumları, eserlerin çeşitli yüzyıllarda müellifler/okuyucular tarafından nasıl algılandığına dair bizleri aydınlatan birincil kaynaklar olarak önemlidir. Elimizdeki yayın, öncelikle Erel koleksiyonu üzerine tarihsel bir bağlam sunar. Katalog kısmında ise eserlerin her birinin paleografi bilgileri, eser metinlerinin başlangıç ve sonunu gösteren görselleri, eser içeriği ve okuyucu yorumlarıyla ilgili notlar hakkındaki değerlendirmeleri ve bibliyografya bilgileri sunulur. En sonda ise eser adları, müellifler, müstensihler, istinsah mekânları ve zamanları, mâlikler ve sosyo-kültürel hayata dair dizinler yer alır.

Salim Erel koleksiyonu 79 cilt içinde 275 eserden oluşur. 229 tanesi 38 mecmua içerisinde yer alan bu koleksiyonda çoğu Osmanlı medrese eserlerinden oluşan yirmi farklı disiplinden yazma yer almaktadır. Bu açıdan eserler bir Osmanlı koleksiyonunun parçasıdır. Büyük ölçüde 19. yüzyılda oluşturulmuş olan bu koleksiyon yine büyük ölçüde bir Osmanlı taşra müftüsü olan Hafız Ali Avni (ö. 1882) tarafından oluşturulmuştur. Katalogda sadece metinlere değil, bilakis nüshalarda yer alan müstensih ve okurlara da yer verilmiştir. Böylece katalogda metinlerin büyük kahramanlarının yanında nüshaların ?yazma eseri yazma eser yapan- küçük okurlarına, der/kenardaki edilgen öznelere, müderrislere, talebelere, hocalara, müftülere, mollalara, kadınlara, askerlere, hafızlara, şeriflere, seyyidlere, ağalara, efendilere, sürgünlere, muhacirlere, çocuklara, babalara, kentlilere, yazma eser kültürüne, köylülere, hadiselere ve duygulara yer verilmiştir.”

Sami Arslan