Türk Destan Evreninde Oyun - Zehra Bayır - Paradigma Akademi Yayınları

“Türk Destan Evreninde Oyun” adlı bu çalışmada varyantlaşan epik destanlarda geçen oyunların bağlamı, yapısı, işlevleri ve oyunun destan kurgusundaki yeri belirlenmiştir. 322 destan içerisinden varyantlaşan epik destan olarak 151 destan üzerinde çalışılmıştır. 115 destanda oyun ve oyun ile ilgili unsurlar tespit edilmiş, 36 destanda ise oyun ve oyun ile ilgili unsurlara rastlanılmamıştır. Oyuna rastlanılmayan destanların büyük bir çoğunluğunun hacim bakımından daha küçük destanlar olduğu görülmektedir. Oyunların tespit edildiği destanların hacim açısından uzunluğu içerik zenginliğinden, olay örgüsünden kaynaklanmaktadır. Ayrıca icra sırasında, dinleyiciler ile anlatıcının birbirine etkisi de önemlidir. Çünkü anlatıcı, destanı kalabalıklar arasında dinleyicilerle yüz yüze gelerek icra eder ve bu bakımdan anlatıcı ile dinleyicinin karşılıklı etkileşimi söz konusudur. Anlatıcı, dinleyiciyi de hesaba katarak tesirli olacak uygun yöntemleri kullanır. Dolayısıyla anlatıcının, oyun unsurunu destana dâhil edip etmemesinin bir sebebi dinleyici ile ilgilidir. Bu bakımdan oyunun, destanı uzatmada bir araç görevi gördüğü söylenebilir. İncelenen destanlarda farklı 40 oyun adı tespit edilmiştir.