Dolgan Masalları - Uluhan Özalan - Paradigma Akademi Yayınları

Az nüfuslu Türk topluluklarından biri olan Dolganlar bugün daha çok Taymır yarımadasında bazı Tunguz ve Samoyed halklarıyla birlikte yaşamaktadır. Kökenleri konusunda farklı görüşler olmakla birlikte Dolganların çekirdeğini oluşturan topluluğun aslında Yakutçayı benimsemiş bir Tunguz topluluğu olduğu düşünülmektedir. Yapılan birtakım genetik araştırmalar ile tarihî ve etnografik veriler de bu görüşü doğrular niteliktedir. Dolgan etnoniminin Tunguzca kökenli olması bu fikri destekleyen başka bir etmendir.

Kendilerine Dulgan, tıa, tıa kehete diyen Dolganların dilleri geleceği tehlike altında olan dillerdendir. Dolganca, Türk dilleri sınıflandırmalarında Yakutçayla aynı başlık altında ele alınır. Karşılıklı anlaşılabilirliğin yüksek olması, birçok dilsel özelliğin koşut olması gibi nedenlerle Dolganca bazı araştırmacılar tarafından Yakutçanın bir diyalekti olarak da değerlendirilmiştir. Bununla birlikte özellikle son dönemlerde yapılan çalışmalara Dolgancayı Yakutçadan ayrı bir dil olarak değerlendiren bir bakış açısı yön verir. Bazı eskicil özellikleri bulundurması bakımından Yakutçadan ayrılan Dolganca, Evenkice ve Rusça kopyaların yoğunluğu sebebiyle de Yakutçadan farklı bir görünüme sahiptir. Özellikle Rusça ile olan temasın sonucunda Dolganca söz dizimi sırasının yeniden biçimlenmekte olduğu söylenebilir.