Masallar
Edebi türler arasında masallar 7’den 70’e herkesin ilgisini çeken bir türdür. Genellikle halk hikayelerine ve hayale dayalı bu anlatım şekli pek çok toplumun sözlü geleneğinin ayrılmaz bir parçasıdır. Kuşaktan kuşağa sözlü şekilde aktarılan masallar modern zamanlarda yazıya geçirilmiş ve daha farklı nitelikler kazanmıştır. İnsanların yanı sıra hayvanlar, doğaüstü varlıklar veya farklı canlıları da konu edinen masalların edebiyatta ve günlük hayatta ayrı bir önemi vardır. Çocuklara kitap okuma alışkanlığı kazandırmada da masal kitaplarının önemi büyüktür. Masallar hemen her yaş grubunun ilgisini çekse de en çok çocuklar tarafından beğenilir. Bu nedenle masal kitapları en çok onlar için kaleme alınır.
Masal Nedir?
Edebi türler arasında masallar en eski türlerden biridir. Genellikle bir öykü anlatım biçimi olarak ifade edilen masallar, kurgusal birtakım olayları hikaye yoluyla dile getirir. Her toplumun sözlü ve yazılı geleneğinde kendine ait masalları vardır. Bazı masallar ise farklı toplumlar tarafından benimsenir ve farklı şekillerde ifade edilir. Yazı öncesi dönemden kalma halk masallarında mitolojik ve fantastik öğeler ağır basar. Modern dönemlerde ise masallarda akla ve bilime dayalı öğeler daha geniş bir yer tutar. Hangi türde olursa olsun masalların daima ahlaki ve öğretici bir mesajı vardır. Bu yönüyle masal kitapları genç nesillere kültür aktarımında en önemli araçlardan biridir.
Masal çeşitleri arasında çocuk masalları geniş bir hacme sahiptir. Bu masalların en önemli özelliği çocuklar için yazılmış olmalarıdır. Örneğin Külkedisi, Küçük Deniz Kızı veya Kırmızı Başlıklı Kız gibi çocuk masalları tek bir topluma hitap etmez. Bu yönüyle çocuk masallarının doğasında evrensellik vardır. Ait oldukları çağın ve toplumun izlerini taşısa da aslında tüm dünya çocuklarına hitap ederler. Çocuk masallarının yanı sıra halk masalları, mitolojik masallar, aşk masalları, korku masalları gibi farklı pek çok masal çeşidinden de bahsetmek mümkün.
Günümüzde masalların en çok ilgi gören çeşidi şüphesiz ki çocuk masallarıdır. Ancak masallar sadece çocuklara özgü olmak zorunda değildir. Örneğin tarihsel masallar, tarihsel olayları veya kişileri ele alır, onların hayatlarını hikayeleştirir. Aşk masallarında ölümsüz aşk hikayeleri ifade edilir. Bu masallar çocuklar için değil yetişkinler için kaleme alınır. Sosyal masalların konusunu ise toplumsal yaşam oluşturur. Korku masallarında gerilim unsuru ön plandadır. Diğer masal çeşitlerinin de kendine özgü bazı farklılıkları vardır. Fakat bu masalların hiçbiri çocuk masalları kadar ilgi görmemektedir.
Masalların Temel Özellikleri Nedir?
Hangi türde olursa olsun masalların bazı temel özellikleri vardır. Bunların başında, hikayenin hayali ve kurgusal öğelerden oluşması gelir. Nitekim tüm masallar gerçek dünyada değil, hayali veya kurgusal dünyalarda geçen hikayeleri anlatır. Aynı zamanda da fantastik olaylar, büyülü yaratıklar veya sihirli nesnelerle ilgilidir. Bu yönüyle hayal dünyasını zenginleştirici bir nitelik taşırlar. Masalların konularında olduğu gibi karakterleri de gerçek dünyadaki karakterlere benzememektedir. Gerçi gerçek dünya karakterlerini hatırlatsalar da bu karakterlerin kendilerine özgü birtakım özellikleri vardır. Örneğin prensler, prensesler, ejderhalar, cadılar, cinler ve periler masallarda en sık karşılaştığımız karakterler arasındadır.
Anlatım şekli itibariyle de masalların önemli bir ortak özelliği vardır. Tüm masallarda dil genellikle yalın ve dolaysız bir dildir. Süslü kelime oyunları görülmez. Bu sayede anlaşılmaları ve anlatılmaları kolaylaşır. Aynı zamanda da masalın ana fikri ve verdiği mesajlar bu sayede daha açık şekilde ortaya çıkar. Masalların genellikle sonuç kısımlarında ortaya çıkan mesaj, okurlara belli bir değer veya davranış şeklini öğütler. Gerçi bazı masallarda gerilim unsuru daha ön plandadır. Ki bu durum okuyucuları masala daha da bağlar. Fakat masalın sonuç kısmı tüm hikayenin mesajını ortaya koyduğu ölçüde başarılı kabul edilir.
Masallarda zaman ve mekan genellikle belli değildir. Birçok masal “eski zamanlarda” veya “bir zamanlar” gibi ifadelerle başlar. Mekan unsuru da genellikle belirgin değildir. Bu sayede masallar evrensel bir nitelik kazanır. Bununla birlikte masal çeşitlerinden fantastik masalların konuları fantastik mekanlarda geçer. Örneğin büyülü ormanlar, sihirli kaleler, altın vadiler gibi yerler bu mekanların en bilinen örnekleridir. Ayrıca birçok masalda iyi ile kötü arasında çatışma vardır. Ve bu çatışmaları genellikle iyiler kazanır. Masalların nesilden nesle aktarılması ise kuşaklar arasında bağ kurulmasını sağlar.
Masal Kitaplarının Çocuklar Açısından Önemi Nedir?
Çocuklar söz konusu olduğunda masal kitaplarının önemi büyüktür. Başta dil gelişimi olmak üzere birçok konuda masal kitapları çocukların gelişimine önemli katkılar sağlar. İster okuma olsun isterse dinleme yöntemiyle çocuklar masallar sayesinde kelime dağarcıklarını genişletir. Birçok masal kitabının çocuklara okuma alışkanlığı kazandırmada rolü büyüktür. Kitap okumayı eğlenceli hale getiren masal kitapları sayesinde çocuklar bir ömür boyu sürecek bir alışkanlık kazanırlar.
Hangi masal kitabı söz konusu olursa olsun çocuklar masallar sayesinde hayal güçlerini geliştirirler. Özellikle fantastik hikayeler bu bağlamda daha yaratıcı düşünmelerine katkı sağlar. Masalların değerler ve ahlaki dersler yönünden zengin olması da bu bağlamda önemli bir özellikleridir. Çocuklar iyi ile kötü arasındaki farkları masal kitapları sayesinde daha iyi anlama ve yorumlama becerisi kazanır. İlerleyen yaşla birlikte çocuklarda empati becerileri de masallar yoluyla gelişir. Kendilerini olduğu kadar çevrelerini anlamada da masal kitaplarından ciddi ölçüde yararlanırlar. Sorun çözme becerilerini geliştiren masal kitapları sayesinde çocuklar hayata daha iyi hazırlanır.
Masal kitaplarının çocuklara sağladığı faydalardan biri de duygusal ve psikolojik gelişimlerine yaptığı katkılardır. Masaldaki kahramanların deneyimleri sayesinde çocuklar kendi hislerini tanımlama ve ifade etmede daha başarılı olurlar. Masal okuma süreci aynı zamanda da aile bağlarını güçlendirir. Ebeveynlerle iletişimi artıran masal okumaları, birlikte geçirilen zamanı daha kaliteli hale getirir. Uyku öncesinde okunan masal kitapları çocuklar için güzel bir uyku ritüeli haline gelir. Öğrenme sürecini eğlenceyle birleştiren çocuk masalları hayatları boyunca hatırlayacakları güzel anılar meydana getirir.
Çocuklar için masal kitapları ayrıca konsantrasyon ve dikkat gelişimini destekler. Bağımsız okuma alışkanlığını teşvik eder. Hayatı daha iyi tanımaya başlayan çocuklarda özgüven gelişimi ivme kazanır. Öğrendiklerini yaşam becerisi haline getiren çocuklar kendilerini daha değerli ve anlamlı hisseder. Öğrendikleri masalları paylaşmaları, çevreleriyle bağ kurma alışkanlıklarını destekler. Böylelikle sosyal iletişim becerileri gelişir. Klasik masalların çocuklar tarafından okunması geleneksel mirasın kuşaktan kuşağa geçmesinde köprü görevi görür.
En Çok Okunan Masal Kitapları Hangileridir?
Masal kitapları hakkında en merak edilen konulardan biri de en çok okunan masal kitaplarının hangileri olduğudur. Bu konuda farklı dönemlerde farklı listeler oluşabilir. Ancak genel olarak baktığımızda çocuk masal kitapları arasında uzun yıllardır en çok şu kitapların okunduğunu söyleyebiliriz:
· Ali Baba ve Kırk Haramiler - Anonim
· Alice Harikalar Diyarında - Lewis Carroll
· Altın Saçlı Kız - Grimm Kardeşler
· Çirkin Ördek Yavrusu - Hans Christian Andersen
· Kaplan ve Yedi Küçük Keçi Yavrusu - Grimm Kardeşler
· Kaptan Grant’ın Çocukları - Jules Verne
· Kara Gölge - James Matthew Barrie
· Karlar Kraliçesi - Hans Christian Andersen
· Keloğlan Masalları - Anonim
· Kırmızı Başlıklı Kız - Charles Perrault
· Küçük Deniz Kızı - Hans Christian Andersen
· Küçük Kırmızı Tavuk - Grimm Kardeşler
· Külkedisi - Charles Perrault
· Pamuk Prenses ve Yedi Cüceler - Grimm Kardeşler
· Peter Pan - James Matthew Barrie
· Pinokyo - Carlo Collodi
· Prenses ve Bezelye Tanesi - Hans Christian Andersen
· Uyuyan Güzel - Charles Perrault
Masal Kitabı Seçerken Nelere Dikkat Etmek Gerekir?
Çocuklar için tüm masallar eğitici ve eğlendirici olsa da masal kitabı satın alırken dikkat edilmesi gereken bazı konular vardır. Bu konularda göstereceğiniz hassasiyet çocuğunuzun daha iyi bir okuma deneyimi yaşamasını doğrudan etkileyecektir. Yapacağınız yanlış seçimler ise çocuğunuza okuma alışkanlığı kazandırma sürecinizi olumsuz etkileyebilir.
· Her şeyden önce çocuğunuzun yaşını ve gelişim düzeyini dikkate almalısınız. Nitekim bazı masallar oldukça basit bir kurguya ve naif bir anlatım diline sahiptir. Oysa bazı masalların karmaşıklık düzeyi yoğundur. Çocuğunuzun yaşı ve gelişim düzeyine uygun olmayan masal kitapları bu yüzden yanlış bir seçim olacaktır.
· Masal kitapları arasında farklı türler vardır. Bunlar arasında çocuğunuzun ilgisini çeken türleri belirlemeli, seçimlerinizde bunlara öncelik vermelisiniz. Nitekim bazı çocuklar peri masallarından hoşlanır. Bazı çocuklar ise fantastik veya macera masallarına daha fazla ilgi duyar.
· Masal kitaplarında yazılı anlatım kadar görsel anlatım da önemlidir. Özellikle küçük yaş gruplarında kitap görselleri metinden daha önemli olabilir. Bu yüzden çocuklar için masal kitabı seçimi yaparken yaş aralığına ve algılama becerilerine de dikkat etmek gerekir.
· Klasikleşmiş masalların farklı yayınevleri tarafından gerçekleştirilen birçok baskısı mevcuttur. Bunlar arasında tercih yaparken büyük yayınevlerine öncelik verebilirsiniz. Alanında uzman çevirmen ve editörler tarafından hazırlanan kitaplar daha iyi bir seçimdir.
· Son yıllarda çocuk kitaplarının fazlaca ilgi görmesi, bu alana yeni girişlerin de artmasına yol açtı. Ne var ki bu yazarlar arasında iyi olanları olduğu gibi yeterli nitelikleri taşımayanlar da var. Bu nedenle çocuğunuz için masal kitabı satın alırken yazarını da incelemenizde yarar var.
· Çocuğunuza hiçbir zaman tek kategoride masal kitapları satın almamalı, farklı kategorilerle de tanışmasını sağlamalısınız. Aksi durumda çocuğunuz diğer kategorilere hayatı boyunca ilgi duymayabilir.
· İnteraktif öğeler içeren çocuk masalları özellikle küçük yaş grubu için oldukça faydalıdır. Çocuklara hikayeye katılma imkanı sunan bu kitaplar anlama becerilerini geliştirir.
· Masallar hakkında yapılan yorumlar da bu bağlamda önemlidir. Özellikle uzmanlar ve pedagoglar tarafından tavsiye edilen çocuk masalları her zaman için öncelikli tercihleriniz arasında yer alabilir.
En Ucuz Masal Kitapları Nereden Alınır?
Masallar hakkında ebeveynlerin en çok merak ettiği konulardan biri de en ucuz masal kitaplarının nereden satın alınabileceğidir. Bu konuda perakende veya online satış kanallarından yararlanabilirsiniz. Aradığınız en ucuz çocuk masal kitapları için ise Alternatif Kitap fırsatlarından yararlanabilirsiniz. Masallar kategorimizde yer alan yüzlerce kitabı en uygun fiyatlara sipariş verebilirsiniz. Düzenlediğimiz kampanyaları takip ederek ilave indirim fırsatlarından da yararlanabilirsiniz. Kitaba ulaşmanın alternatif yolu olan Alternatif Kitap, sağladığı indirim fırsatlarıyla kitapseverlerin her zaman yanında!
